Emotionele verwerking: 3 beste boeken over kanker voor kinderen

In Nederland worden jaarlijks zo’n 9.000 gezinnen getroffen door kanker. Uit eigen ervaring weet ik dat de impact in het gezin enorm is. Van belang is dat je stilstaat bij de emotionele verwerking. Maar hoe moet je dit aanpakken als je kinderen hebt?

Van nature wil je je kinderen beschermen tegen rouw en verlies. Maar kinderen zijn sensitief en vanaf het moment dat de diagnose bekend is, voelen ze aan dat er iets niet pluis is.

Daarom is het zo belangrijk ze te betrekken bij wat er gebeurt, op een manier die past bij hun ontwikkelingsleeftijd. Je voorkomt hiermee dat je de kinderen buitensluit. Zij hebben immers ook een groot verdriet te verwerken.

Kanker is iets dat mij ook overkomen is. En wat mij altijd houvast heeft gegeven is het lezen van goede boeken die mij goede informatie gaven en ook een stukje hoop. Dat was voor mij een heilzame manier van omgaan met verdriet.

Ik heb met hulp van collega-psychosociaal therapeuten, die ervaring hebben met het begeleiden van kinderen en ouders bij het verwerken van verdriet, een boekenlijst van de 3 beste kinderboeken over kanker samengesteld. Ook heb ik een lijst samengesteld voor ouders. Ik hoop dat het je kan helpen!

Inhoudsopgave

Emotionele verwerking: boeken voor kinderen 3 tot 5 jaar

Nathalie Slosse

Dit boekje vertelt een onroerend verhaal over hoe Snuiter omgaat met Grote Boom die ziek is. Het is een prachtig prentenboek, dat ouders helpt het ziek-zijn te bespreken met hun kind. Door de eenvoudige tekst en mooie afbeeldingen kunnen jonge kinderen veel van het verhaal zelf al begrijpen. Snuiter is voor kinderen een lotgenootje die kinderen de weg wijst tijdens een emotioneel verwarrende periode. Dit verhaal kent een goede afloop, maar omdat niet ieder verhaal een goed einde kent bestaat er ook een vouwboekje ‘Afscheid van Grote Boom’. Dit boekje heeft een alternatief einde.

2: De koningin met de 7 pruiken

Tineke Toet

Dit moderne sprookje gaat over een koningin die kanker krijgt. Iedereen maakt zich zorgen. De koningin voelt zich zo ziek en verliest haar haren. Zij wil haar kamer niet meer uit. Maar dan komt er een jongen naar het kasteel. Kan hij de koningin helpen? Dit prentenboek kan kinderen en hun ouders helpen om een moeilijk onderwerp zoals kanker te bespreken. Het is duidelijk geschreven met mooie illustraties, die het voor jonge kinderen tastbaar maken en daardoor begrijpelijk.

Sascha Groen

In dit kleurrijke prentenboek met prachtige illustraties gaat het over een papa draak die ziek wordt, steeds minder kan en op een dag doodgaat. Een verhaal over afscheid nemen en samen verder gaan. Ik vind het een ontroerend verhaal, omdat alle gevoelens, zoals liefde, verdriet, boosheid, humor, vertrouwen er mogen zijn. Daarbij is de insteek positief. Je kind leert dat je de herinneringen en lessen van iemand in jezelf meeneemt als iemand komt te overlijden. Wat mij betreft een waardevol prentenboek voor ieder (jong) gezin dat te maken krijgt met afscheid, ziekte en rouw.

Emotionele verwerking: boeken voor kinderen van 6 tot 9 jaar

Esther Smid

In dit informatieve kinderboek voor kinderen die een moeder hebben met borstkanker, vind je in duidelijke taal aan wat er allemaal tijdens het ziekteproces en de behandeling van borstkanker kan gebeuren. Daarnaast geeft het kinderen de mogelijkheid in te vullen hoe zij hun eigen situatie ervaren. Er is ruimte om te schrijven, foto’s te plakken of tekeningen te maken. Daarmee kan dit boek een persoonlijk document worden dat houvast biedt in een onzekere periode. De citaten van andere kinderen die hetzelfde hebben meegemaakt, kunnen daarbij ook heel helpend zijn. Bovenal geeft het boek inzicht dat het niemand’s schuld is dat je kanker krijgt. Het is gewoon pech.

2: Mama’s borst is ziek

Hanneke de Jager

In dit kleurige prentenboek wordt op een kindvriendelijke manier borstkanker uitgelegd en geeft ondersteuning aan kinderen en volwassenen die te maken hebben met borstkanker. Er is aandacht voor alle vragen en gevoelens van het kind. Het biedt troost en hoop in een emotioneel moeilijke periode.

Stefan Boonen en Pauline Oud

In dit gevoelige prentenboek vertelt Lucas wat hij meemaakt als bij zijn moeder een knobbeltje in haar borst gevonden. Achter in het boek vind je als ouders of leerkrachten ook nuttige informatie om kanker op een liefdevolle manier te bespreken en uit te leggen aan kinderen.

Emotionele verwerking: boeken voor kinderen tussen 9 en13 jaar

Marleen Mutsaers

Marleen Mutsaers, zelf moeder en ook ervaringsdeskundige op het gebied van borstkanker heeft dit boek speciaal voor kinderen geschreven. Ze legt in het verhaal over Mara, een vrolijk meisje van10 jaar, uit wat het betekent om een zieke moeder te hebben. Ze vergeet daarbij niet dat er in het jonge leven van kinderen nog zoveel andere dingen ook belangrijk en lastig kunnen zijn. Afgezien van de aandacht die het verhaal heeft voor de kinderen, komen ook de worstelingen van de ouders naar voren. Zoals: ‘Wat vertel je en wanneer?’ enzovoorts. Een mooi boek voor alle kinderen vanaf 9 jaar die al echt van verhalen houden!

Sjoerd Kuyper

Dit boek vertelt het verhaal over Kos, een jongen van dertien die zijn moeder 3 jaar geleden heeft verloren en met zijn vader en 3 zusjes in een hotel woont. Als zijn vader plotseling een hartaanval krijgt staat zijn leven op zijn kop. Hij probeert samen met zijn zusjes het hotel van zijn vader te runnen en oplossingen te zoeken voor de problemen waar hij tegenaan loopt. In de loop van het verhaal wordt duidelijk hoe het gezin uit balans is geraakt door de dood van de moeder van Kos en dat hij zich alleen voelt. Het boek heeft weliswaar een donker randje, maar wordt vaak afgewisseld met veel hilariteit. Dit komt door de grappige personages en gebeurtenissen. Uiteindelijk is dit boek voornamelijk grappig en is een echte aanrader! In 2015 heeft het mijns inziens terecht een zilveren griffel gewonnen.

Dineke Verkaik en Paul Boelen

In dit werkboek kun je met je vragen aan de slag, die je vast hebt als je hoort dat je moeder of vader kanker heeft. Want dan verandert er veel en zonder dat je het wil stap je in een achtbaan die voorlopig niet stopt. Hoe ga je daarmee om? Het boek biedt informatie en er staan oefeningen in. Je kunt er dus zelf in werken én je kunt het ook goed gebruiken als hulpmiddel om te bespreken wat er in je omgaat.

Boeken voor jongeren

Carry Slee

Dit boek vertelt het verhaal van Casper. Hij woont bij zijn moeder en zijn vader heeft hij nog nooit gezien. Dan krijgt zijn moeder kanker. Na periodes dat het beter met zijn moeder gaat, gaat het uiteindelijk toch slechter en moeder overlijdt. Intussen heeft Kasper zijn vader gevonden en is hij zoekende hoe om te gaan met zijn verlies. Met hulp van zijn vrienden komt het uiteindelijk allemaal weer goed! Een mooi en leuk verhaal, eenvoudig geschreven en leest als een trein. Een top-boek van Carry Slee.

Luc Descamps

Dit verhaal gaat over het 15-jarige meisje Romy. Aan het begin van de vakantie hoort ze het nieuws dat haar moeder kanker heeft. Haar zorgeloze leven verandert plotseling in een leven met veel vragen, angst, ongerustheid en verantwoordelijkheid. Gelukkig kan ze steeds terecht bij haar goede vriend Seppe. Dan leert ze Jens kennen, een jongen uit een hogere klas. Ze wordt verliefd! Romy valt van de ene emotie in de andere. Die worden helder beschreven in dit boek. Het raakt je! Romy heeft ook een truc geleerd om met de emoties om te gaan: ze schrijft gedichten, welke cursief gedrukt staan. Ik raad dit boek aan voor jongeren, omdat het een mooi verhaal is, schitterend geschreven én jongeren zullen zich kunnen herkennen in de reacties van Romy.

Wim Daniëls

Dit verhaal gaat over de elfjarige Wietske. Ze zit in groep 8 en haar moeder heeft borstkanker. Ze heeft niet meer lang te leven. Wietske wil niet meer meedoen met de moppenclub op school. Je kan toch niet lachen, terwijl je moeder op sterven ligt? Het dagelijks leven gaat wel gewoon verder. Wietske maakt ruzie met haar broer, die boos is op de hele wereld. En ze wordt ook nog verliefd. Dit verhaal wordt scherp, rechtstreeks en ontnuchterend verteld. Niet onnodig luchtig en niet onnodig zwaar. Vooral die oprechte toon maakt dit boek interessant,

Boeken voor ouders

Dit boek is een handreiking voor ouders die te maken hebben met een ernstige ziekte in het gezin. Het geeft inzicht, biedt houvast en het heeft aandacht voor thema’s die centraal staan als een ouder ongeneeslijk ziek is. Vragen die je kunt hebben zoals hoe je kinderen betrekt bij de laatste levensfase, hoe je samen de laatste tijd invult en hoe je goed afscheid neemt van elkaar? Ik ben misschien wat bevooroordeeld omdat dit boek geschreven is door de therapeuten die mij opgeleid hebben, maar ik vind het een fantastisch boek; theorie en praktijk worden mooi afgewisseld en met de mooie gedichten wordt het met warmte afgemaakt. Aanrader!

Leoniek van der Maarel

Leoniek van der Maarel (orthopedagoog) geeft in dit boek tips aan ouders die te maken hebben met kanker in hun gezin. Ze legt helder en concreet uit wat je kunt doen om de kinderen te ondersteunen. Dit maakt het makkelijker voor iedereen om datgene wat er allemaal gebeurt in eigen taal uit te leggen. Fijn om dit boek in de kast te hebben, om erbij te pakken als ondersteuning bij moeilijke gesprekken.

Corien van Zweden

Vijf pubers, vijf ouders, één ziekte. Dit boek biedt houvast, herkenning en inzicht in de verschillende manieren van omgaan met kanker. Het is een goed te lezen boek, het ontroert en heeft ook diepgang. De schrijfster kan haar gedachten en haar observaties mooi en helder formuleren.

Zie verder: Algemene boeken over rouw